پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
من سعادت المرء الزّوجة الصّالحة.
یکی از عوامل سعادت انسان همسر شایسته است.
(وسائل الشّیعه، ج14، ص23)
مسأله: زنی که عقد دائم شده حرام است بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود هر چند با حقّ شوهر منافات نداشته باشد، و باید خود را برای لذّت‌های جنسی هر وقت که او می‌خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند. و تهیّه غذا و لباس و منزل زن و تهیّه احتیاجاتش مادامی که به وظیفه‌اش عمل می‌نماید بر شوهر واجب است و اگر تهیّه نکند، چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشد، مدیون زن است.
(رساله عملیّه، احکام عقد دائم)
حقّ مرد بر زن
امام باقر علیه‌السّلام فرمود: زنی به خدمت رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله شرفیاب شد و عرض کرد حقّ شوهر بر زن چیست؟ حضرت فرمود:
تطیعه و لا تعصیه، و لا تصدّق من بیت‌ها شیئاً الّا باذنه، و لا تصوم تطوّعاً الّا باذنه، و لا تمنعه نفس‌ها و ان کانت علی ظهر قفت، و لا تخرج من بیت‌ها الّا باذنه، فان خرجت بغیر اذنه لعنت‌ها ملائکة السّماء و ملائکة الارض و ملائکة الغضب و ملائکة الرّحمة حتّی ترجع الی بیت‌ها. 1
زن باید که فرمانبردار شوهر باشد و از او نافرمانی نکند، از متاع خانه چیزی بدون اجازه شوهر صدقه ندهد، روزه مستحبّی نگیرد مگر به اذن شوهر، او را از خود منع نکند اگر چه بر جهاز شتر باشد، و بدون اذن شوهر از خانه بیرون نرود، که اگر بدون اذن او بیرون رود فرشتگان زمین و آسمان و فرشتگان رحمت و عذاب او را لعنت کنند تا به خانه‌اش باز گردد.
حدیث دیگر
رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
حقّ الرّجل علی المراة انارة السّراج و اصلاح الطّعام و ان تستقبله عند باب بیت‌ها فترحّب و ان تقدّم الیه الطّست و المندیل و ان توضّاه و ان لا تمنعه نفس‌ها الّا من علّة. 2¬
حقّ مرد بر زن این است که زن چراغ خانه را روشن کند، غذا را آماده کند، هنگام ورود مرد تا در خانه به استقبال او برود و خوشامد بگوید، آب روی دستش بریزد، و بدون عذر خود را از او دریغ ننماید.
جهاد زن
اما م هفتم فرمود:
جهاد المراة حسن التّبعلّ. 3
جهاد زن به نیکو شوهرداری است (زیرا زندگی و سامان دادن به آن و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات مادّی و معنوی کمتر از جهاد نیست).
رضایت شوهر
پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرمرد:
ویل لامراة اغضبت زوج‌ها، و طوبی لامراة رضی عنها زوج‌ها. 4
وای بر زنی که شوهر خویش را به خشم آورد، و خوشا به حال زنی که شوهرش از وی خشنود باشد.
زنی که از رختخواب شوهر جدا بخوابد
رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
اذا با تت المراة هاجرة فراش زوج‌ها لعنت‌ها الملائکة حتّی تصبح. 5
زنی که دور از بستر شوهرش شب را به روز آورد فرشتگان تا صبح او را لعنت می‌کنند.
پاداش زن صبور
نبیّ مکرّم اسلام صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
من صبر علی سوء خلق زوج‌ها اعطا‌ها مثل ثواب آسیة بنت مزاحم.6
هر زنی که بر بداخلاقی شوهرش صبر کند خداوند مانند پاداش آسیه دختر مزاحم به او عطا نماید.7
زنی که شوهر از او راضی باشد
رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
ایّما امراة ماتت و زوج‌ها عنها راض دخلت الجنّة. 8
هر زنی که بمیرد و شوهرش از او راضی باشد به بهشت می‌رود.
زن و بوی خوش برای شوهر
علی علیه‌السّلام فرمود:
لتطیّب المراة المسلمة لزوج‌ها. 12
زن مسلمان باید خود را برای شوهرش خوشبو کند.
حدیث دیگر
امام صادق علیه‌السّلام فرمود:
ایّما امراة تطیّبت لغیر زوج‌ها لم یقبل‌الله منها صلوة حتّی تغتسل من طیب‌ها لغسل‌ها من جنابت‌ها.10
هر زنی که برای غیرشوهر خود را خوشبو نماید خداوند هیچ نمازی از او قبول نکند تا اینکه از این خوشبو کردن غسل کند همچنان که از جنابت غسل کند.
زینت زن برای شوهر
پیامبر گرامی اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
علی‌ها ان تتطیّب با طیب طیب‌ها و تلبس احسن ثیاب‌ها و تزیّن با حسن زینت‌ها و تعرض نفس‌ها علیه غدوة و عشیّة. 11
بر زن لازم است که بهترین عطر خود را به کار برد و بهترین لباس را بپوشد و به زیباترین شکل زینت کند و خود را صبح و شام بر شوهرش عرضه نماید.
سفارش دیگر به زنان
امام باقر علیه‌السّلام فرمود:
لا ینبغی للمراة ان تعطّل نفس‌ها و ان تعلّق فی عنق‌ها قلادة. 12
شایسته نیست زن خود را رها کند و زینت نکند گر چه با یک گردنبند باشد.
همنشینی با فاطمه زهرا(س)
رسول خدا صلّی‌الله علیه وآله فرمود:
ثلاث من النّساء یرفع الله عنهنّ عذاب القبر و یکون محشر هنّ مع فاطمة بنت محمّد (صلّی‌الله علیه وآله): امراة صبرت علی غیرة زوج‌ها، و امراة صبرت علی سوء خلق زوج‌ها، و امراة وهبت صداق‌ها لزوج‌ها یعطی الله کلّ واحدة منهنّ ثواب الف شهید و یکتب لکلّ واحدة منهنّ عبادة سنة. 13
خداوند از سه گروه از زنان عذاب قبر را برمی‌دارد و رستاخیزشان با فاطمه دختر محمّد (صلّی‌الله علیه وآله) خواهد بود: زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که بر بداخلاقی شوهرش صبر کند، و زنی که مهرش را به همسرش ببخشد. خداوند به هر یک از آنان ثواب هزار شهید عطا می‌کند و نیز برای هر یک از آنان پاداش یک سال عبادت می‌نویسد.
نگاه زن به مرد نامحرم
حضرت رسول اکرم صلّی‌الله علیه وآله می‌فرماید:
اشتدّ غضب الله علی امراة ذات بعل ملات عین‌ها من غیر زوج‌ها.14
خشم خدا شدید است بر آن زن شوهرداری که چشم خویش را با نگاه به اجانب پر کند.
زنانی که از هر در بهشت بخواهند، وارد می‌شوند
پیامبر بزرگوار اسلام صلّی‌الله علیه وآله فرموده است:
اذا صلّت المراة خمس‌ها و صامت شهرها و احصنت فرج‌ها و اطاعت بعل‌ها فلتد خل من ایّ ابواب الجنّة شاءت. 15
وقتی که زنی نماز پنج‌گانه‌اش را بخواند و ماه رمضان را روزه بگیرد و دامن خود را حفظ کند و از شوهر خویش اطاعت نماید، از هر دری از درهای بهشت که بخواهد، وارد می‌شود.
خیر دنیا و آخرت برای مرد
رسول گرامی خدا صلّی‌الله علیه وآله از خداوند عزّ و جل نقل می‌کند که می‌فرماید:
اذا اردت ان اجمع للمسلم خیر الدّنیا و خیر الاخرة جعلت له قلباً خاشعاً و لساناً ذاکراً و جسداً علی البلاء صابراً و زوجة مومنة تسرّه اذا نظر الیها و تحفظه اذا غاب عنها فی نفس‌ها و ماله. 16
وقتی بخواهم خیر دنیا و آخرت را برای مرد مسلمانی گرد آورم [چهار چیز به او می‌دهم]:
1- دلی متواضع و با پروا.
2- زبانی که ذکر گوید.
3- بدنی که بر بلا صبر و استقامت کند.
4- زن با ایمانی که چون به او نگاه کند خوشحال و شاد شود و در نبودن شوهر، عفیف و در اموال او امین باشد.
پانوشت‌ها:
1- من لا یحضره الفقیه، ج3، ص 276.
2- نظام خانواده در اسلام، ص 383.
3- وسائل الشّیعه، ج14، ص116.
4-همان مأخذ، ص141
5- نهج‌الفصاحه، شماره 187.
6- بحارالانوار، ج100، ص247.
7- اسیه همسر فرعون بود که به حضرت موسی ایمان آورد و زیر شکنجه‌های هولناک شوهرش جان داد.
8- نهج الفصاحه، شماره 1022
9- بحار الانوار، ج100، ص245.
10- وسائل الشّیعه، ج14، ص114.
11- همان مأخذ، ص113.
12- همان مأخذ، ص118.
13- وسائل الشّیعه، ج21، ص285 به نقل از صحیفه رستگاری.
14- بحارالانوار، ج101، ص39.
15- مکارم الاخلاق، باب 8، فصل 2.
16- وسایل الشّیعه، ج 14، ص23.
منبع:کتاب حقوق متقابل زن و شوهر
تالیف:حاج ید اللّه بهتاش
